„Dopalacze” – czyli nowe narkotyki – to produkty o zróżnicowanym składzie, które łączy wspólna cecha: zawierają groźne dla zdrowia i życia  substancje psychoaktywne, działające na układ nerwowy człowieka w podobny sposób, jak dotychczas znane narkotyki. 

konf sr psychoaktywne1

konf sr psychoaktywne2Sprzedawane pod jedną nazwą mogą mieć bardzo różny skład, co utrudnia – a niekiedy uniemożliwia –  identyfikację szkodliwych związków.Bardzo często mają wysoką toksyczność mimo małej dawki. Nawet jednorazowe ich zażycie może być zagrożeniem dla zdrowia i życia.       
O niebezpieczeństwach, jakie wynikają z dostępu do dopalaczy zwłaszcza młodych ludzi, rozmawiali uczestnicy konferencji zorganizowanej przez Świętokrzyskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, Wyższą Szkołę Ekonomii, Prawa i Nauk Medycznych w Kielcach oraz Polskie Towarzystwo Higieniczne – „Środki psychoaktywne w środowisku szkolnym – jak przeciwdziałać zagrożeniom?” (20 grudnia 2019 roku).Tematyka konferencji była odpowiedzią na zagrożenia wynikające z powszechności i dostępności środków psychoaktywnych oraz wzrastające koszty zdrowotne i społeczne ich zażywania przez dzieci i młodzież szkolną.  
Dane opublikowane w Europejskim Raporcie Narkotykowym’2018 pokazują, że wykaz substancji psychoaktywnych ciągle rośnie. Pojawiają się wciąż nowe środki, oferowane przez sprzedawców w rozmaitych postaciach, na przykład proszków, tabletek, roztworów, kryształów, blotterów, mieszanek ziołowych. Ich skład to zwykle melanż psychoaktywnych związków chemicznych, wypełniaczy, mogą również zawierać różnego rodzaju przypadkowe zanieczyszczenia. To bardzo utrudnia lub wręcz uniemożliwia diagnozę i skuteczne leczenie pacjenta. Najpopularniejsze substancje psychoaktywne oferowane w 2018 roku w Polsce, należały do grupy syntetycznych katynonów oraz kannabinioidów.          
Przeciwdziałanie tragicznym skutkom stosowania substancji psychoaktywnych jest jednym z zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej, a konferencja zorganizowana w siedzibie Wyższej Szkoły Ekonomii, Prawa i Nauk Medycznych była kolejnym wydarzeniem, w długim ciągu działań z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia, kierowanych do różnych grup odbiorców. Tym razem adresatami byli nauczyciele, wychowawcy, pedagodzy szkolni, a także przedstawicie służb sanitarnych województwa świętokrzyskiego. Autorzy wystąpień – specjaliści z zakresu psychologii, pedagogiki, medycyny i zdrowia publicznego – postarali się opisać problem dopalaczy (mechanizm powstawania uzależnień, ich objawy, źródła, skutki zdrowotne i społeczne), ale także przedstawić rekomendacje i praktyczne porady, których stosowanie pomoże ograniczyć negatywny wpływ tych środków na życie szkoły. Referaty i prezentację przedstawili: Ewa Ziemkiewicz, kierownik Oddziału Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Kielcach („Sytuacja epidemiologiczna w obszarze nowych narkotyków w województwie świętokrzyskim”); Radosław Gruss, kierownik Oddziału Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Olsztynie („Mózg pod wpływem - zachowania problemowe”); Jadwiga Zapała ze Świętokrzyskiego Centrum Onkologii („Papieros tradycyjny a nowe formy palenia”); Rafał Maziejuk, szef Grupy Ratownictwa PCK w Kielcach („Zatrucia środkami psychoaktywnymi z perspektywy pracy ratownika medycznego”).        
Konferencja cieszyła się dużym zainteresowaniem wśród nauczycieli i pedagogów szkolnych województwa świętokrzyskiego. Uczestniczyło w niej około 130 osób. Patronatem honorowym wydarzenie  objął Świętokrzyski Kurator Oświaty.